str.5

 
 
dotyczy układu urbanistycznego miasta lokacyjnego wraz ze skarpą i jej bezpośrednim podnóżem oraz obszary otaczające miasto lokacyjne o różnym stopniu zachowania zabytkowej struktury przestrzennej, ale o wysokiej wartości historycznej i artystycznej poszczególnych obiektów architektonicznych i zespołów zabudowy.
 
2.4. Obiekty wskazywane do objęcia ochroną środowiska kulturowego.
2.4.1. Z uwagi na znaczną liczbę wartościowych obiektów rejestr zabytków Sandomierza należy uzupełnić
o wartościowe architektonicznie obiekty z okresu dwudziestolecia międzywojennego oraz o obiekty odbudowane po 1945 r.
 
2.4.2. W nawiązaniu do dotychczasowych stref ochrony konserwatorskiej* wskazuje się na konieczność uwzględnienia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego strefy
“A” oraz dodatkowo następujących stref:
Ochrony Ekspozycji - E
obejmującej obszar stanowiący zabezpieczenie właściwego eksponowania Zespołu Staromiejskiego z jego dominantami kompozycyjnymi, z wyznaczonych punktów widokowych, określających tak panoramę, jak i wgląd
w atrakcyjne wnętrze urbanistyczne. Obowiązywać tutaj powinien zakaz wznoszenia obiektów a także wprowadzania wysokiej zieleni, przesłaniających panoramę zabytkowych zespołów Sandomierza.
Ochrony Krajobrazu – K
obejmującej obszary krajobrazu integralnie związane z zespołem zabytkowym, stanowiące zarówno bezpośrednie otoczenie zespołu jego tło krajobrazowe, jak i elementy krajobrazu eksponowane z wnętrz zespołu zabytkowego. W ramach tej strefy wszelkie przekształcenia krajobrazu muszą być podporządkowane ochronie unikalnych wartości zabytkowych, krajobrazowych Sandomierza.
Ochrony Archeologicznej – W
Sandomierz nie ma dotychczas określonej strefy ochrony archeologicznej “W”. W granicach administracyjnych miasta, podane są jedynie stanowiska archeologiczne o pewnej lokalizacji” i przybliżonej lokalizacji”.
W porozumieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków należy wyznaczać granice tej strefy, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
 
 

W 1987 roku powstało opracowanie pt. “Przedplanistyczne prace do szczegółowego planu zagospodarowania przestrzennego strefy konserwatorskiej “B” w Sandomierzu”, którego celem była ocena możliwości przystąpienia do sporządzenia planu szczegółowego tej strefy. Opracowanie wykonał Zespół Planowania Przestrzennego Towarzystwa Urbanistów Polskich Pracownię w Warszawie zaś projektantem prowadzącym był prof. dr hab. arch Jan Chmielewski.

 

W opracowaniu tym arch. Andrzej Lubiatowski zajmujący się sytuacją planistyczną pisał:

1. Każdy kolejno uchwalany plan ogólny otwiera nową generację planów szczegółowych. W przypadku Sandomierza serię takich konkretyzacji ma rozpocząć plan strefy konserwatorskiej “B”, obejmującej Stare Miasto wraz z otoczeniem zabudowanym po miejsku od momentu założenia miasta do połowy bieżącego wieku. Pierwszeństwo to nie budzi wątpliwości. Strefa B jest najcenniejszą przestrzenią miasta. Fascynująca turystów i imigrantów miejskość Sandomierza, miejskość o randze symbolu związana jest niemal wyłącznie z obszarem historycznym miasta. Architektoniczne walory strefy są równocześnie wartościami kulturowymi
i ekonomicznymi. Jak i na ile mogą być cenne; genius loci, kameralność, intymność i miejskość można się przekonać analizując genezę efektywności wielu miast europejskich żyjących z piękna swojej architektury i położenia.
Jeśli strefa B jest głównym kapitałem Sandomierza, to jej właściwa ochrona jest powinnością nr 1 każdego z wariantów planu miasta.
 
Jak warunek ten spełniono w projekcie planu ogólnego?
2. Po kilkuletniej pracy projekt planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego Sandomierza jest w zasadzie gotowy...
... Zarówno delimitację jak i wytyczne opracowano bez badań porównawczych, na sposób analizy progowej. Ocena granic i zasad ochrony Starego Miasta bez postawienia hipotez konkurencyjnych jest bardzo utrudniona. Warto sprawdzić alternatywę; albo “ochrona pasywna”, jak “ochrona aktywna”, co sugeruje wiele mieszkańców, a także urbanistów zaniepokojonych postępującą martwotą historycznego obszaru miasta. Bez dodatkowych badań można natomiast stwierdzić jedno -–od wschodu strefa konserwatorska B musi być oparta o lewy brzeg Wisły. Odsunięcie granicy do rzeki na linię drogi do Krakowa jest pomyłką niezrozumiałą. Sandomierz założono nad Wisłą, a nie przy drodze. Jest to fakt kulturowy o podstawowym znaczeniu.
 

W punkcie 6-tym założono dwa scenariusze z wariantami;

Scenariusz Minimum – “Sandomierz rozwija się powoli”. Minimum – wersja “nadzieja”, Minimum – wersja “obawa”
i Scenariusz Maksimum – “Sandomierz rozwija się szybko”. Maksimum - wersja “nadzieja” i Maksimum – wersja “obawa”.

Od tamtego czasu minęło 19 lat, zmienił się sposób zarządzania, Sandomierz jest samorządnym miastem.
Z założonych dwóch skrajny scenariuszy “Sandomierz rozwija się powoli” i “Sandomierz rozwija się szybko” realizuje się niestety najgorszy scenariusz Miniumum – wersja “obawa”.